سفرنامه ها و خاطرات اتباع کشورهای دیگر و غیرایرانیان در زمره منابع و اسناد مهمّی هستند که جهت بررسی و پژوهش پیرامون تاریخ ایران ـ به ویژه در محدوده حاکمیّت صفویّه تا پایان قاجاریّه ـ نظر داشت و مراجعه به آنها لازم و غیرقابل انکار است. بسیاری از این منابع ـ به رغم منابع داخلی ـ بیشترین توجّه خود را به مباحث و مقولات اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و دیگر امور روزمرّه و مبتلابه جامعه و مردم مبذول داشته اند. م...

مقاله حاضر بر آن است به این پرسش پاسخ دهد که سفرنامه نویسان خارجی در نگاشته‎هایشان چگونه مؤلفه های اجتماعی و فرهنگی زنان بختیاری را تبیین کرده اند؟ پژوهش حاضر، که به شیوه تبیین تاریخی و با مراجعه به منابع و داده های سیاحان خارجی تنظیم شده، حاکی از آن است که سیاحان به وضعیت زنان بختیاری توجه خاصی معطوف داشته اند، به ویژه سفرنامه نویسان زن که با زنان بختیاری ارتباط تنگاتنگی داشته اند و با موشکافی...

در پژوهش پیش رو، به بررسی نقش آداب و آیین های شیعی و علمای شیعه در جامعه صفوی از منظر سیاحان خارجی پرداخته شده است.به همین دلیل این تحقیق بر دو پایه آداب و آیین های تشیع و علمای شیعه از دیدگاه سفرنامه نویسان و سیاحان اروپایی استوار گشته است. در کنار انعکاس نظر های سفرنامه نویسان سعی شده است، تا با استفاده از منابع دست اول دوران صفویه و همچنین منابع جدید پژوهشی به بررسی و نقد و تحلیل دیدگاههای ...

دوره ناصرالدین شاه را به لحاظ ترقی خواهی می توان به دو بخش کلی دوران امیرکبیر و دوران پس از امیرکبیر تقسیم نمود. امیرکبیر حکومت مرکزی مقتدر ایجاد کرد وکشور به صورت یک نظام سیاسی یکپارچه درآورد. او دردوره کوتاه صدارت خود نشان داد که برای همه ابعاد حکومتی برنامه دارد، پس از او، این سیستم علی رغم اینکه به صورت مرکزی ادامه یافت ولی این بار شاه قدرت رابه دست گرفت و سیستم اهدا و پیشکشی باب شد. در بخش...

خلیج فارس به دلیل ارتباط با اقیانوس هند در شرق و سایر دریاها و برخورداری از جایگاه تجاری و بازرگانی دریایی با شرق و غرب همواره مورد توجه توجه بازرگانان و سیاحان داخلی و خارجی بوده است‏‏‏‏‏‏ًًٌٌٌُُُُ. البته باید افزود حتی در قرون قبل از اسلام و قرون اسلامی و قرون بعدی نیز این منطقه رونق و شکوفایی خود را حفظ نمود و بر اثر همین موقعیت بود که از همان قرون قبل از اسلام مورد توجه خارجیان از جمله سفرنامه نویسا...

تحقیق حاضر به مطالعه مسائل زنان ایرانی از پیش از اسلام تا انقلاب اسلامی از نگاه سفرنامه نویسان پرداخته و مشکلاتشان را در کنار رفتارهای منفی شان بررسی و موقعیت سفرنامه نویسان را در انعکاس وضعیت زن ایرانی مطالعه می کند. این پژوهش بر مبنای تحلیل تماتیک تنظیم شده و با دسته بندی وضعیت زنان در سه مقوله، گزاره هایی مبنی بر «خلقیات منفی زنان» و «ظلم به زنان» را استخراج کرده است. طبق نتایج، با وجود برخی...

عصر قاجار، یکی از مهمترین دوره های تاریخ ایران است چرا که تحولات مختلف، دگرگونی های سیاسی و تغییرات اجتماعی که در قرن 13و14 ه.ق بر کشور گذشت ویژگی خاصی به ایران عصرقاجار داد. از سویی دیگر ایران در این دوره به دلیل موقعیت جغرافیایی، سیاسی واقتصادی کانون توجه و رقابت قدرتهای بزرگ اروپایی قرار گرفت و گروههای مختلفی از سیاحان و مسافران خارجی با انگیزه های متفاوت به ایران سفر کردند. برخی از این مساف...

چکیده دوره حکومت قاجار همزمان با تحولات بزرگ سیاسی، اقتصادی و اجتماعی در اروپای قرن 19م بود. ایران به دلیل موقعیت جغرافیایی، سیاسی و اقتصادی اش در این دوره کانون توجه و رقابت میان قدرت های بزرگ اروپایی قرار گرفت و گروه های مختلفی در قالب های گوناگون به ایران سفر کردند. در این میان مسافران و جهانگردانی که، ایران را عرصه گردش و تحقیق خویش قرار دادند، به شیراز نیز سفر کردند. بدین ترتیب در این قر...

چکیده باگسترش روابط ایران و اروپا در دوران صفوی، سفرنامه ها و یادداشت های باارزشی از آن دوران به دست ما رسیده است. بسیاری از سیاحان در این دوره با انگیزه های گوناگون به ایران آمدند و شرح مشاهدات خود از زندگی مردم و آداب و رسوم ایشان را ثبت نموده اند. برخی از این سیاحان که با دربار صفوی ارتباط نزدیکی داشتند، از رسوم دربار و قدرت شاه صفوی و مناصب و القاب به صورت مفصلی صحبت کرده اند. این نوشته ...

سفرنامه نویسی یکی از فنون ادبی است. سفرنامه نویسان مغرب و اندلس در نگارش، گردآوری و تدوین سفرنامه هایشان، ویژگی هایی خاص و مشترک دارند و خصلت بارز آن ها توجّه و نگارش سفرنامه های ادبی است. یکی از این سفرنامه نویسان، ابو عبدالله عبدری صاحب «الرحلّه المغربیه» در قرن هفتم هجری می باشد. از دلایل سفر وی ادا کردن فریضه حج، کسب دانش از بزرگان و تجارت بوده است. سفرنامه وی شامل توصیف احوال مردم، مکان ها، ...